Een
manager doet heel veel, en moet daarom ook veel weten van de verschillende aspecten rondom een artiest. Ik zelf ben begonnen als manager door een aantal beginnende artiesten in mijn vriendenkring te helpen. Dat begon heel casual en onschuldig, maar mensen in onze omgeving zagen dat het goed ging en vroegen mij of ik ook hen wilde ondersteunen. Toen ik na mijn studie moeite had met het vinden van een baan, bedacht ik me - waarom start ik geen eigen bedrijf in het ondersteunen van muzikanten? En zo is het langzaam gegroeid. In het begin wist ik nog niet zo veel, maar omdat ik met de eerste artiesten mee koen groeien, had ik de ruimte om door de jaren heen kennis te verzamelen en mee te groeien.
Waar kijkt een manager naar in een artiest voor ze een mogelijke samenwerking aangaan?
Een manager kijkt naar 3 belangrijke dingen:
- artistieke kwaliteit - passie voor muziek - sociale klik
Ook al heeft een artiest alles op orde, het moet echt klikken. Een manager is een beetje als een werk-romance, je spreekt elkaar elke dag! De ambities en visie moeten matchen. Als manager moet je een bijzondere relatie/vriendschap hebben met de artiest. Het kost heel veel energie om zo’n relatie in stand te houden. Mede daarom is het lastig om management taken op te pikken voor startende artiesten, zeker als er nog weinig geld in het spel is. Want, waar haal je al die tijd en energie vandaan? Independents zoals ik kunnen hun energie maar zo ver spreiden. Ik kies er dan ook bewust voor om mijn management roster heel klein te houden. Tot nu toe maximaal 3 artiesten tegelijk op het hoogtepunt. Op dit moment zelfs maar 1.
Een management roster is dan ook anders dan bvb een boekings roster. Je wordt deel van elkaars leven en het heeft veel invloed op elkaars leven. Zo'n relatie ga je meestal ook aan voor de lange termijn. Je werkt heel intensief samen, 24 uur per dag. Je kan als manager niet om 17:00 je telefoon uitzetten en je artiest opzij zetten tot de volgende ochtend. De artiest staat eigenlijk altijd centraal binnen haar “project”. Dat project is ook hun lust en hun leven natuurlijk, en de manager speelt daar een hele belangrijke en grote rol in. Als je de artiest in het midden van een cirkel zet, zit de manager daar als eerste omheen. De manager functioneert als een membraan die alle buitenstaanders in de gaten houdt, om de artiest te beschermen van de buitenwereld maar ook om ze te koppelen aan de buitenwereld.
Waar houdt een manager zich allemaal mee bezig?
De taken van een manager zijn in 8 hoofdlijnen samen te vatten: - Creatief: een manager is vaak de eerste die meedenkt en beoordeelt over het nieuwe werk en de lange termijn visie. - Financieel: bijhouden van de administratie en aanpassen van de vorm (VOF of ZZP?), het verdelen van de gelden van royalty's, contact met Buma/Stemra en andere partijen. - Live: overleggen over de strategie. Wanneer gaan we optreden? Gaan we in een grote of kleine bezetting? Spelen we theaters of cafés of stadions? Welke richting gaan we op? Hoe gaan we een tournee ondersteunen en plannen? Hiervoor houdt de manager ook het contact met de promotors en boekers. - Juridisch: een manager heeft bepaalde basiskennis nodig om artiest te kunnen ondersteunen in het onderhandelen van contracten bvb. Hier kan je uiteraard wel een jurist bij betrekken, maar dat wil je alleen hoeven doen als het echt nodig wordt - Recording: releases, opnames, planning - vinden van een label of, het regelen van de onafhankelijke release. Contact met de ontwerper, mastering, perserij, distributeur etc - Rechten: registreren en beheren van deze rechten, bijvoorbeeld bij Buma/Stemra en evt koppelen van een artiest aan een publisher. Ook het onderhandelen van de verdeelsleutel met sessiemusici en arrangeurs. - Profilering: social media, radio, tv, marketing, bedenken van campagnes, van alles 1 verhaal maken.
- Branding: Samenwerkingen zoeken met andere partijen, bvb endorsements, of reclames. Waar staat de artiest voor? Hoe dragen we dat uit?
Wat voor contract en percentages kan je verwachten?
Bij management is de relatie zo belangrijk dat je eigenlijk niet kan blijven samenwerken als de relatie verstoord is. Daarom is het vastleggen van de relatie in een contract een klein beetje zinloos – gezien je toch niet kan terugvallen op dat contract en de termijn als de relatie eenmaal verstoord is etc. Het draait meer om vertrouwen. Je kan een artiest niet forceren zich aan je te binden.
Financieel is het natuurlijk wel slim om goede afspraken te maken, maar ook hier speelt vertrouwen een grote rol. De meeste managers pakken tussen de 15% en 20% van de inkomstenstroom van de artiest. Dat betreft niet de auteursrechten, die zijn in principe niet voor een manager bedoeld, want de manager maakt geen muziek of opnames. Een manager is een ondersteunende partij.
Het is een zeer tijdrovende baan zonder garanties, zeker in het begin. Inkomsten genereren is niet essentieel om een management te vinden, maar bij onafhankelijke partijen zoals ikzelf moeten we wel een afweging maken tussen tijd steken in dingen die geld opleveren en tijd steken in dingen die geld kosten. Investeren is oké, maar het heeft wel invloed op het aantal artiesten wat je in je roster kan opnemen. Daarom werk ik ook graag op projectbasis voor artiesten. Voor een eenmalige fee kan ik je op weg helpen om zelfstandig verder te gaan, en later een vaste manager kan vinden die je wel voor de lange termijn kan ondersteunen.
In de beginfase is het ook niet perse handig om een fulltime manager te hebben. Het is goed om eerst zelf dingen te leren over de muziek industrie en de partijen. Op het moment dat je met contracten gaat werken en er veel vragen op je af komen waar je de antwoorden niet op weet is het handig om een manager te nemen. Zo voorkom je dat je per ongeluk al je rechten weggeeft en jezelf vastlegt aan een richting waar je later niet meer achter staat. Tot die tijd ben je zelf het beste reclame bord voor je eigen muziek/project. Je bent in het begin vaak ook nog zoekende naar je richting en prioriteiten, en dan is het heel lastig om iemand te vinden die achter jouw visie staat, en ook dezelfde richting op groeit als jouw visie verandert. Zo'n best-friend-type-of-manager wil en kan je pas aan jezelf binden als je stevig in je schoenen staat en weet wat je wel of niet wil. Zo voorkom je dat je in een hoek gedreven wordt waar je helemaal niet heen wil omdat het zogenaamd goed is voor jouw carrière (vaak is het goed voor de portemonnee van de manager)
Wat moet een goede manager weten? Is er een studie voor?
Een manager moet eigenlijk een klein beetje weten van alle aspecten van de muziek industrie – het is niet nodig om een opleiding te volgen, maar je moet je breed orienteren. Ikzelf ben er in gegroeid samen met een artiest. Ik kon dus klein beginnen omdat de artiest ook klein was, en heb mijzelf langzaam nieuwe dingen kunnen aanleren. Dat deed ik door te Googlen, vragen te stellen aan mensen met meer ervaring en te bellen met bvb Buma/Stemra. Ook heb ik door de jaren heen cursussen, masterclasses en - de laatste tijd vooral - webinars gevolgd. Door de jaren heen blijft er veel kennis plakken. Een studie in marketing of rechten kan je een voorsprong geven op bepaalde vlakken - zoals contracten of promotie. Er zijn ook brede studies tegenwoordig aan de Herman Brood Academie of de Hogeschool InHolland die een breed overzicht van de muziekindustrie geven.
Ikzelf heb culturele antropologie gestudeerd en dat helpt mij heel veel omdat het me heeft geleerd overeenkomsten te zien tussen verschillende partijen en hun prioriteiten en belangen. Het maakt dus niet zoveel uit wat je studeert, als je maar genoeg basiskennis hebt en echt een sterke relatie met een artiest kan bouwen en onderhouden. Ook is het belangrijk dat je weet op welk punt je een expert moet inschakelen - een jurist of een publisher bijvoorbeeld. Dat is jouw rol als manager - om de artiest te beschermen van ongeïnformeerde beslissingen, en onbetrouwbare partijen en ze te koppelen aan fijne partijen en experts.
Uiteindelijk is een (goede) manager echt een klankbord en dagelijkse assistent die alles van je weet, en altijd namens jou en jouw belangen handelt. Voor concrete doelen heb je vaak een andere partij nodig, bvb een jurist, publisher of label, maar een manager helpt je deze partijen te benaderen en navigeren, en overlegt met je over welke stappen goed voelen en welke niet. Het gaat om lange en duurzame relaties, niet om grote of kleine kantoren en het liefst niet over geld.
Handige tools voor DIY artiesten en to-be managers:
Tourmanagement.com - verzamel alle belangrijke informatie op 1 plek zodat alle bandleden alles altijd terug kunnen vinden. Trello.com - maak to-do lijsten of boards aan om je taken en informatie te ordenen en te delen met je bandleden. Google Calendar - met een gedeelde agenda kunnen alle bandleden altijd dien of er iets op de planning staat en dit direct naast hun eigen agenda leggen. Ook kunnen zij hun agenda's met elkaar of met hun manager delen, zodat zij altijd kunnen zien wanneer er een conflict is. Mystageplan.com - deze handige tool helpt je met het maken van een stageplan en technische rider - zodat je alle belangrijke informatie in een duidelijk overzicht kan opsturen naar podia bij een optreden. Vi.BE - een Belgisch platform waar je heel veel basiskennis kan opdoen en antwoord kan krijgen op heel veel vragen over de muziekindustrie, de verschillende partijen en concepten. Onlightning.nl - Mirjam is een ster in promotie, marketing en social-media advertenties. Check haar site voor heel veel nuttige informatie over hoe jij ZELF aan de slag kan met de promotie van jouw band/act/project. https://www.youtube.com/martijncrama - Martijn is ook artiesten manager en heeft veel ervaring met spreken en panels. Hij is daardoor heel goed in het duiden van lastige concepten, zoals auteursrecht, en legt veel basis principes duidelijk uit in zijn YouTube video's. Toch nog vragen? Stuur een mail naar evi@emartistmanagement.com en dan komen we er samen vast uit!